Føroysk børn síggja og deila ólógligt seksuelt tilfar
Føroya Politi fær í hesum døgum fleiri fráboðanir frá NCMEC (National Center for Missing & Exploited Children), um at fleiri føroysk børn í aldrinum 11-14 ár deila seksuelt tilfar av føroyskum børnum og ungum á teimum sosialu miðlunum. Gongdin er ørkymlandi, og fáa vit ikki steðgað hesum, kunnu vit vænta, at fleiri føroysk ung skjótt fáa eina skuldsetning og harvið ein blett á barnaváttanina, ljóða greiðu boðini frá politinum.
Mynd: Føroya Politi
Verður ofta deilt í stórum bólkum
Innleiðandi kanningararbeiðið hjá politinum vísir, at tilfarið ofta verður deilt inn á bólkar við nógvum móttakarum. Hetta gongur fyri seg á ymiskum sosialum miðlum, t.d. á Snapchat og Messenger. Nógvir skúlaflokkar hava til dømis felags kjattbólkar, og Føroya Politi hevur longu havt fleiri mál, har seksuelt tilfar við børnum og ungum undir 18 ár er deilt í tílíkum bólkum, og børnini gerast ofta skelkaði av tí, sum tey síggja.
Nógv eru óvitandi um álvarsama brotsverkið
Flest børn vita ikki, at talan er um ólógligt tilfar, og at tað er ólógligt at hava seksuelt tilfar av børnum og ungum undir 18 ár á telefonini. Enn álvarsamari er, um tey senda tað víðari, tí tá er talan um deiling av seksuellum tilfari av børnum og ungum undir 18 ár.
Ert tú yvir 15 ár, tá ið tú hevur í varðveitslu ella deilir seksuelt tilfar við børnum og ungum undir 18 ár, fært tú ein blett á bæði revsiváttan og barnaváttan. Hetta er eisini galdandi, um tú til dømis bert hevur atgongd til tilfarið á einum kjattbólki á telefonini.
Tosið við børnini
Ábyrgdin at verja børnini á netinum liggur hjá foreldrum og avvarandi. Føroya Politi heitir á øll foreldur hjá børnum við snildfonum og atgongd til sosialar miðlar, um at tosa við børnini um hesi lógarbrot og møguligu avleiðingarnar av teimum. Ein skuldseting av hesum slagi kann fylgja barninum langt inn í vaksna lívið og hava stórar avleiðingar fyri eitt nú yrkismøguleikarnar hjá barninum.
Politiið mælir foreldrum til at tosa við børnini um hetta slagið av tilfari, sum er ólógligt at hava í varðveitslu og ólógligt at senda víðari. Greiðið teimum frá, at tey ikki skulu vera í stórum kjattbólkum við ókendum brúkarum. Vissið eisini børnini um, at tey altíð kunnu koma til tykkara, um tey hava sæð ella gjørt okkurt ørkymlandi á netinum.
Endamálið við at varpa ljós á hendan trupulleikan er at venda gongdini og í stóran mun fyribyrgja hesi brotsverkini. Føroya Politi og SSP eru úti á skúlum til bæði undirvísing og foreldrafundir, har tað verður tosað um vandarnar á netinum og um møguligu avleiðingarnar av hesum brotsverkunum.
Hvat er ein barnaváttan?
Ein barnaváttan vísir eitt nú, um persónur er ella hevur verið skuldsettur, ákærdur ella dømdur í málum um kynsligan ágang ímóti børnum. Barnaváttanin minnir um eina revsiváttan, men er kortini øðrvísi, tí upplýsingarnir standa á barnaváttanini í munandi longri tíðarskeið samanborið við eina revsiváttan.
Endamálið við barnaváttarnarlógini er at fyribyrgja kynsligan ágang móti børnum og ungum undir 15 ár. Ítøkiliga ber lógin í sær, at arbeiðsgevarar t.e. stovnar, feløg og felagsskapir, har persónar í starvinum koma í beinleiðis og regluligt samband við børn undir 15 ár, skulu fáa til vegar eina barnaváttan. Les meira um barnaváttanir her.
Færøske børn ser og deler ulovligt seksuelt materiale
Færøernes Politi modtager i øjeblikket flere anmeldelser fra NCMEC (National Center for Missing & Exploited Children) om, at færøske børn i alderen 11 til 14 år deler seksuelt materiale med billeder af færøske børn og unge på sociale medier.
Udviklingen vækker stor bekymring, og politiet advarer om, at hvis det ikke lykkes at standse denne adfærd, kan flere færøske unge snart ende med en sigtelse – og dermed få en plet på deres børneattest.
Deles ofte i store grupper
Politiets indledende undersøgelser viser, at materialet ofte bliver delt i grupper med mange deltagere. Det foregår på forskellige sociale medier, blandt andet Snapchat og Messenger.
Mange skoleklasser har fælles chatgrupper, og Færøernes Politi har allerede haft flere sager, hvor seksuelt materiale med børn og unge under 18 år er blevet delt i sådanne grupper. Børnene bliver ofte chokerede over det, de ser.
Mange er uvidende om, at det er et alvorligt lovbrud
De fleste børn ved ikke, at materialet er ulovligt, og at det er forbudt at have seksuelt indhold med personer under 18 år liggende på sin telefon. Endnu mere alvorligt er det, hvis man sender det videre – for så er der tale om deling af seksuelt materiale med børn og unge under 18 år.
Hvis du er over 15 år og har gemt eller delt sådant materiale, får du en plet på både straffeattesten og børneattesten. Det gælder også, hvis du blot har adgang til materialet i en gruppechat på din telefon.
Tal med børnene
Ansvaret for at beskytte børn på nettet ligger hos forældre og værger. Færøernes Politi opfordrer alle forældre til børn med smartphones og adgang til sociale medier til at tale med dem om disse lovovertrædelser og deres mulige konsekvenser.
En sigtelse af denne karakter kan følge barnet langt ind i voksenlivet og få alvorlige konsekvenser for fremtidige uddannelses- og jobmuligheder.
Politiet opfordrer forældre til at tale med deres børn om, at denne type materiale er ulovligt både at besidde og at dele, og at de ikke bør deltage i store gruppechats med ukendte brugere. Forældrene bør også sikre, at børnene ved, at de altid kan komme til dem, hvis de har set eller gjort noget ubehageligt på nettet.
Formålet med at sætte fokus på problemet er at vende udviklingen og forebygge disse lovovertrædelser.
Færøernes Politi og SSP besøger i øjeblikket skoler for at undervise og deltage i forældremøder, hvor de taler om farerne ved nettet og de mulige konsekvenser af at dele ulovligt materiale.
Hvad er en børneattest?
En børneattest viser, om en person er – eller har været – sigtet, tiltalt eller dømt i sager om seksuelle overgreb mod børn. Den minder om en straffeattest, men oplysningerne bliver stående i betydeligt længere tid.
Formålet med loven om børneattester er at forebygge seksuelle overgreb mod børn og unge under 15 år.
Loven indebærer, at arbejdsgivere – som fx institutioner, foreninger og organisationer, hvor ansatte har direkte og regelmæssig kontakt med børn under 15 år – skal indhente en børneattest. Læs mere om børneattester her.
Samband við politiið:
Teldupostur: politi@politi.fo
Telefon:114